Wéris, wat is dat ? waar ligt dat ?

Wéris is een mooi dorpje uit de fusiegemeente Durbuy. Dit dorpje staat met zijn authentiek landbouwkarakter en groots verleden bekend om zijn megalieten uit de prehistorie: dolmens (hunebedden) en menhirs. Het dorp ligt in een groene omgeving op wandelafstand van de megalithische site en plaatsen met mooie vergezichten. In het dorp zelf kunt u terecht in het megalietenhuis voor informatie over wandelingen,... kennis opdoen in het megalietenmuseum, een drankje, een soeveniertje, ... een bezoekje meer dan waard. Wéris staat op de lijst van de vzw "Plus Beaux Villages de Wallonie" ofwel De mooiste dorpen van Wallonië.

De romaanse Sint-Walburgakerk van Wéris dateert uit de 11de eeuw en is daarmee, samen met de kerk van Tohogne, een van de oudste kerken uit de streek. De vierkante kerktoren is het oudste gedeelte. De kerk onderging talrijke verbouwingen in de 16de en 18de eeuw, en werd in de 20ste eeuw gerestaureerd.

Tegenover de inkom van de kerk staat de "Tour". In de middeleeuwen was dit een toren, de woonplaats van de landheer van Wéris. De 1,60 m dikke muren werden met natuursteen, nl. kalk- en zandsteen, opgetrokken. Oorspronkelijk was de toren een pak hoger. Waarschijnlijk was het rond het einde van de 19de eeuw dat deze toren een paar verdiepingen lager werd gemaakt. Een prachtige eeuwenoude linde, met een omtrek van cm, spreidt zijn takken uit boven het oorlogsmonument ter herdenking van de gesneuvelden van WO I - WO II.

Een in 2001 gerestaureerde traditionele bakoven in vakwerkstijl vind je naast het terras van het megalietenhuis.

Op het dorpsplein Place Arsène Soreil staat een prachtige gietijzeren pomp uit het begin van de 20ste eeuw. Bronwater werd naar verscheidene waterbakken in het dorp geleid en zorgde eeuwenlang voor de waterbehoeften van het dorp. Slechts in 1929 werd Wéris op het waternet aangesloten en in 1933 op het elektriciteitsnet. De meeste boerderijgebouwen dateren uit de 19de eeuw, de muren bestaan uit kalk- en zandsteen of zijn optrokken in vakwerkstijl.

In de straat Rue des Combattants vind je op nummer 16 het oudste boerderijgebouw van Wéris. J.J.Marchant, eigenaar van hoogovens in de Aisne vallei, liet hier rond 1684 zijn kasteelhoeve bouwen.